شنبه , اردیبهشت 13 1404

سلامت روان

سلامت روان در تمامی مراحل زندگی، از کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی، نقشی اساسی ایفا می‌کند. بروز مشکلات روانی و عاطفی می‌تواند سلامت ذهنی افراد را تحت تأثیر قرار داده و بر نحوه تفکر، رفتار و احساسات آنها اثرات نامطلوبی بگذارد. این مشکلات اغلب پیامدهای جدی به دنبال دارند و ممکن است به بروز اختلالات روانی و عصبی منجر شوند. عوامل بیولوژیکی، تجربیات فردی و پیشینه خانوادگی از جمله مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت روان به شمار می‌روند. برخورداری از سلامت روان حق طبیعی تمامی انسان‌ها، از کودکان و نوجوانان تا زنان و مردان، محسوب می‌شود. روز جهانی سلامت روان که در 10 اکتبر برگزار می‌شود، به اهمیت این موضوع اختصاص دارد.

سلامت روان

سلامت روان چیست؟

سلامت روان یا Mental Health به معنای داشتن رفاه عاطفی، روانی و اجتماعی است. این مفهوم بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما اثر می‌گذارد و در مدیریت استرس، برقراری روابط سالم و تصمیم‌گیری‌های مناسب نقش دارد. به گفته زیگموند فروید، سلامت روان به معنای توانایی سازگاری فرد با خود، خواسته‌ها و فشارهای اجتماعی است. برای انجام وظایف روزانه و حفظ کیفیت زندگی، افراد به سلامت روان نیاز دارند. به‌ویژه در حرفه‌هایی مانند پزشکی، پرستاری و نیروی انتظامی، برخورداری از سلامت روان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ارزیابی وضعیت روانی افراد نیز از طریق کارنامه سلامت روان امکان‌پذیر است.

چگونه می‌توان سلامت روان را حفظ کرد؟

برای حفظ و تقویت سلامت روان، اقداماتی مؤثر وجود دارد که به بهبود روحیه و ایجاد احساس رضایت کمک می‌کنند. برخی از این اقدامات عبارتند از:

خواب کافی

خواب مناسب برای سلامت روان ضروری است و تمامی بافت‌های بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خواب بر ترشح هورمون‌ها، کاهش استرس، عملکرد سیستم ایمنی، اشتها، فشار خون و سلامت قلب و عروق اثر می‌گذارد. تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود خواب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر چاقی، مشکلات قلبی و عفونت‌ها را افزایش دهد. بنابراین، داشتن خواب کافی به کاهش مشکلات روحی و بهبود سلامت روان کمک می‌کند.

تغذیه مناسب

تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به مشکلاتی نظیر افسردگی، کاهش حافظه، خستگی و تحریک‌پذیری منجر شود. رژیم غذایی ناسالم تأثیرات منفی بر روان انسان دارد. در مقابل، مصرف مواد غذایی سالم و متعادل می‌تواند به بهبود سلامت جسم و روان کمک کند و انرژی مثبت بیشتری ایجاد نماید.

مدیریت استرس

استرس و اضطراب تأثیرات مخربی بر سلامت روان دارند و می‌توانند زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های روحی شوند. فروید اضطراب را هسته اصلی ناهنجاری‌های روانی می‌دانست. از این رو، کاهش و مدیریت استرس می‌تواند از بروز مشکلات روانی جلوگیری کرده و به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

فعالیت بدنی

ورزش یکی از مؤثرترین راه‌ها برای کاهش استرس، اضطراب و افسردگی است. فعالیت‌های ورزشی نه‌تنها قدرت بدنی را افزایش می‌دهند، بلکه احساس آرامش و نشاط را نیز به همراه دارند. ورزش به تنظیم هورمون‌ها کمک کرده و اضطراب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

پیامدهای نادیده گرفتن سلامت روان

بی‌توجهی به سلامت روان می‌تواند به مشکلات جدی از جمله افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال دوقطبی، روان‌پریشی، خودآزاری و حتی خودکشی منجر شود. این مشکلات نه‌تنها زندگی فردی را مختل می‌کنند، بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر روابط اجتماعی و حرفه‌ای فرد می‌گذارند. به همین دلیل، انجام اقدامات پیشگیرانه و پیگیری سلامت روان اهمیت ویژه‌ای دارد. انجام تست‌های روانی می‌تواند به شناسایی و مدیریت بهتر وضعیت روانی افراد کمک کند.

رفتار والدین در برابر پرخاشگری کودکان چگونه باید باشد؟

رفتار والدین در برابر پرخاشگری کودکان چگونه باید باشد؟

متخصص اعصاب و روان و روان‌پزشک مرکز آموزش و درمانی قدس قزوین گفت: والدین باید نسبت به علائم خطر و شروع اختلالات روانی در کودکان و نوجوانان حساس باشند، علائم شروع اختلالات روانی در کودکان و نوجوانان پرخاشگری زودهنگام، اضطراب و بی‌خوابی است.

بیشتر بخوانید »

نشست خبری علی فتحی آشتیانی به مناسبت روز روانشناس

نشست خبری  علی فتحی آشتیانی به مناسبت روز روانشناس

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با اشاره به برگزاری آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان در ۲۷ تیر امسال، گفت: بیمه خدمات روانشناسی و مشاوره از جمله درخواست‌های این سازمان و روانشناسان از دولت و مسئولین است.

بیشتر بخوانید »

خلاقیت؛ غریزی یا اکتسابی؟

خلاقیت؛ غریزی یا اکتسابی؟

خلاقیت و نوآوری برای پرورش اکتشافات، پیشرفت‌های علمی و یافتن راه حل‌های جدید برای مشکلات پیچیده، ضروری است. در دنیایی که به طور فزاینده‌ای‌ به فناوری و داده‌ها متکی است، خلاقیت علمی برای ایجاد پرسش‌های تحقیقاتی جدید، توسعه روش‌های نوآورانه و تفسیر یافته‌ها به روش‌های معنادار حیاتی است.

بیشتر بخوانید »

تراپی به زبان ساده به معنای یک فرایند درمانی است

تراپی به زبان ساده به معنای یک فرایند درمانی است

تراپی یا رواندرمانی به مجموعه‌ای از روش‌های علمی گفته می‌شود که توسط روانشناسان بالینی یا رواندرمانگران آموزش‌دیده اجرا می‌شود تا به درمان اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی، اعتیاد، مشکلات زناشویی و سایر مشکلات روانی کمک کند.

بیشتر بخوانید »