کلاژ؛ از حاشیه هنر تا متن تبلیغات و دانشگاه

عاطفه بابازاده در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: ابزارها و رسانه‌های تبلیغاتی در قرن‌های اخیر رشد چشمگیری داشته‌اند اما در میان آن‌ها کلاژ کمتر دیده شده. شاید چون این تکنیک برای مدت‌ها بیشتر مورد توجه هنرمندان نقاش بوده و از منظر کاربردی، آن‌طور که باید به آن پرداخته نشده است. بیشتر نگاه‌ها به زیبایی‌شناسی آن محدود شده بود.

مدرس دانشگاه و طراح گرافیک بیان کرد: امروز طراحان گرافیک با به‌کارگیری کلاژ نه‌تنها جای خالی آن را در میان ابزارهای تبلیغات پر می‌کنند، بلکه امکانات و قابلیت‌های تازه‌ای به تولید محتوا و هنر افزوده‌اند؛ کلاژ، یک حرکت اندیشمندانه و خلاقانه است که به هنرمند اجازه می‌دهد بافت و ترکیب تازه‌ای از عناصر خلق کند. این تکنیک به مرور توسط کوبیست‌ها و بعد سورئالیست‌ها و دادائیست‌ها گسترش پیدا کرد و به ابزاری برای بیان واقعیت‌های جدید و حتی خارج از واقعیت بدل شد.

وی گفت: استقبال از این تکنیک به‌ویژه در سال‌های اخیر چشمگیر و غیرمنتظره بوده است، از سال ۱۳۹۸ که با کلاژ آشنا شدم و به طور جدی این تکنیک رو وارد کارم کردم و در طراحی‌هایم از این روش استفاده کردم و بازخوردهای فوق‌العاده‌ای گرفتم. شاید دلیلش این باشد که کلاژ آزادی عمل زیادی به هنرمند می‌دهد، می‌تواند تصاویر و ترکیب‌هایی را بسازد که حتی ممکن است واقعی نباشد، درست مثل سبک سورئالیسم.

بابازاده در ادامه بیان کرد: در تدریس هم همین حالت است. دانشجویان ابتدا شاید با تردید سراغ این روش بیایند، اما بعد از چند تمرین، ناخودآگاه جذب دنیای تازه‌ای از خلاقیت و کشف می‌شوند. همیشه می‌گویم فقط تصاویر جالب را انتخاب و کنار هم بچینید، بقیه کارها خودش پیش می‌رود. اتفاقاً همین آزادی موجب شد درس‌های من مثل طراحی پوستر، گرافیک و تبلیغات و …برای دانشجویان متفاوت و جذاب شود.

مدرس دانشگاه و طراح گرافیک افزود: امروزه دانشجویانش را تشویق می‌کنم تا دست‌کم در بخشی از فرایند کار، کلاژ را به کار بگیرند، نتیجه کار نه فقط در خلاقیت بچه‌ها بلکه در جذب مخاطب و اثربخشی آثار تبلیغاتی هم مشهود است.

وی اظهار کرد: تجربه‌های میدانی و گزارش‌های مشابه نشان می‌دهد، کلاژ به عنوان تکنیکی آزاده و آفرینش‌گر، حالا نه فقط در گالری‌ها که بر دیوار تبلیغات و در ذهن هنرجویان نیز جای خود را باز کرده است.

گفتنی است؛ علاقه‌مندان به مشاهده آثار شاخص این رویکرد در هنرهای تجسمی می‌توانند تا تاریخ ۱۴ مرداد هر روز از ساعت ۱۸ تا ۲۱ از گالری «کو» در مجتمع پاژ بازدید کنند.