پادکست پیشگیری و درمان سرماخوردگی در بارداری: نکات مهم برای مادران
پیشگیری و درمان سرماخوردگی در بارداری بهطور مستقیم با رشد و سلامت جنین در ارتباط است. بارداری یکی از حساسترین مراحل زندگی یک زن محسوب میشود و هر بیماری به ظاهر سادهای مانند سرماخوردگی میتواند نگرانیهای جدی برای مادر و پزشک ایجاد کند. در این مقاله میتوانید با روشهای پیشگیری و درمان سرماخوردگی در بارداری آشنا شوید.
عوامل ابتلا به سرماخوردگی در دوران بارداری چیست؟
سرماخوردگی در دوران بارداری به دلایل مختلفی ایجاد میشود و آگاهی از این عوامل برای پیشگیری از این بیماری اهمیت زیادی دارد. در ادامه به مهمترین علل و عوامل سرماخوردگی در دوران بارداری اشاره کردهایم:
- ضعف سیستم ایمنی بدن
- سبک زندگی ناسالم
- تغییرات هورمونی
- کمبود مواد مغذی و ویتامینها
- تماس نزدیک با افراد مبتلا
- استرس، خستگی و کمبود خواب
- هوای سرد و تهویه نامناسب
سرماخوردگی در بارداری با چه علائمی همراه است؟
علائم سرماخوردگی در بارداری معمولا مشابه افراد غیرباردار است، اما تداوم یا شدت برخی علائم ممکن است متفاوت باشد.
به نقل از سایت گهواره
سرماخوردگی در دوران بارداری معمولا خطرناک نیست و بیشتر موارد به طور خودبهخود بهبود پیدا میکند، اما به دلیل تغییرات سیستم ایمنی در این دوره، علائم ممکن است شدیدتر یا طولانیتر باشند.
در ادامه به مهمترین علائم این بیماری در دوران بارداری اشاره کردهایم:
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- گلودرد و خشکی گلو
- سرفه خشک یا خلط دار
- عطسه، خستگی، سردرد و دردهای عضلانی خفیف
- تب خفیف
خطرات احتمالی سرماخوردگی در بارداری
هرچند سرماخوردگی در بیشتر مواقع یک بیماری خفیف و گذرا محسوب میشود، اما در دوران بارداری میتواند عوارض جدیتری به همراه داشته باشد. در ادامه به مهمترین خطرات و تاثیرات بد سرماخوردگی در بارداری اشاره کردهایم:
عوارض سرماخوردگی برای سلامت مادر
بدن در دوران بارداری با تغییرات هورمونی و ضعف نسبی سیستم ایمنی روبهرو است. سرماخوردگی در برخی موارد با علائمی مانند تب، سرفه، گلودرد و گرفتگی بینی همراه میشود که در صورت کنترل نشدن میتواند مشکلاتی مانند کمآبی بدن، کاهش انرژی و ضعف عمومی برای مادر ایجاد کند.
خطرات احتمالی سرماخوردگی برای رشد و سلامت جنین
هرچند سرماخوردگی خفیف معمولا خطر زیادی برای جنین ایجاد نمیکند، اما تب بالا، کمآبی بدن و کاهش سطح اکسیژن خون مادر ممکن است به طور غیرمستقیم بر تغذیه و اکسیژنرسانی به جنین تاثیر بگذارد. در برخی موارد شدید، عوارضی مانند زایمان زودرس، کاهش وزن هنگام تولد یا اختلال در رشد داخل رحمی گزارش شده است.
چگونه سرماخوردگی در بارداری را درمان کنیم؟
برای درمان سرماخوردگی در بارداری بهتر است در ابتدا از روشهای طبیعی و بیخطر استفاده شود. در صورتی که علائم بهبود پیدا نکردند، میتوان طبق دستور پزشک از داروهای مجاز استفاده کرد. از بهترین روشهای درمان سرماخوردگی در این دوران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
درمانهای خانگی
برای درمان خانگی سرماخوردگی میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- استراحت کافی برای تقویت سیستم ایمنی بدن
- نوشیدن مایعات گرم مانند آب، دمنوش گیاهی ملایم و سوپ برای کاهش گلودرد و پیشگیری از کمآبی
- استنشاق بخار آب برای باز کردن مجاری تنفسی و کاهش گرفتگی بینی
- استفاده از عسل و لیمو برای کاهش سرفه و تسکین گلو
- مرطوب نگهداشتن محیط با استفاده از دستگاه بخور

راهکارهای کاهش گلودرد و سرفه
شستشوی گلو با آبنمک گرم و مصرف شربت عسل و آبلیمو میتواند برای کاهش گلودرد مفید باشد. برای درمان سریع سرفه در بارداری میتوانید زیر نظر پزشک متخصص از شربتهای مجاز و همچنین بخور گرم نیز استفاده کنید.
کنترل تب در بارداری
برای کنترل تب در این دوران باید زیر نظر پزشک از برخی داروها و روشهای غیردارویی مثل پوشیدن لباس سبک و کمپرس ولرم استفاده شود. فراموش نکنید که تب میتواند در اوایل بارداری خطراتی جدی برای جنین ایجاد کند.
داروهای مجاز با تجویز پزشک
استفاده از داروهای زیر طبق دستور پزشک در دوران بارداری مجاز است:
- قطرهها یا اسپریهای بینی ایمن مانند محلولهای سالین یا قطرههای مخصوص بینی برای کاهش گرفتگی بینی و تسهیل تنفس
- برخی داروهای ضدسرفه تجویزی در صورت نیاز پزشک و با دوز کنترلشده
- برخی مکملهای ویتامینی مانند ویتامین C و روی در دوزهای توصیهشده توسط پزشک
داروهای ممنوع و عوارض احتمالی
مصرف برخی داروهای رایج برای درمان سرماخوردگی در این دوران میتوانند عوارض جدی برای مادر و جنین به همراه داشته باشند. در ادامه به لیست داروهای ممنوعه و عوارض احتمالی آنها اشاره کردهایم:
| داروهای ممنوعه در بارداری | خطرات احتمالی |
|---|---|
| آسپیرین و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن | خونریزی، مشکلات قلبیعروقی و کلیوی در جنین |
| داروهای ضداحتقان مثل سودوافدرین و فنیلافرین | اختلال در رشد جنین با تنگ کردن عروق خونی و کاهش جریان خون به جفت |
| برخی آنتیهیستامینها | خوابآلودگی شدید مادر و احتمال اثر منفی بر سیستم عصبی جنین |
| آنتیبیوتیکها | مشکلات گوارشی و عوارض جانبی جدی برای مادر و جنین |
به نقل از سایت cdc
برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف استامینوفن در دوران بارداری با اختلالات عصبی مانند اوتیسم و ADHD مرتبط است.
Some studies of acetaminophen during pregnancy have shown an association with neurological conditions such as autism and ADHD.
تغذیه مناسب برای کاهش علائم سرماخوردگی در بارداری
تغذیه نقش حمایتی در بهبود علائم و تقویت ایمنی دارد و میتواند به کوتاه شدن دوره بیماری و کاهش شدت علائم کمک کند. در این دوران سعی کنید از غذاهای مفیدی که در ادامه به آنها اشاره کردهایم استفاده کنید:
- مایعات گرم و سوپهای مغذی
- مصرف میوهها و سبزیجات غنی از ویتامین C و آنتیاکسیدانها
- مصرف مواد سرشار از پروتئین مثل تخممرغ، گوشت کمچرب، حبوبات و لبنیات پاستوریزه
- اجتناب از غذاهای سنگین و پرچرب
چگونه از سرماخوردگی در بارداری پیشگیری کنیم؟
ابتلا به بیماری در این دوران برای سلامت مادر و رشد و سلامت جنین خطرناک است. از مهمترین راهکارهای پیشگیری از سرماخوردگی در این دوران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شستوشوی صحیح و مکرر دستها با آب و صابون حداقل ۲۰ ثانیه
- استفاده از الکل ۶۰–۷۰ درصد در صورت نبودن آب و صابون برای ضدعفونی دستها
- استفاده از ماسک در فصل اوج بیماریهای تنفسی یا در مکانهای شلوغ
- اجتناب از لمس صورت با دستهای آلوده و ضدعفونی سطوح مختلف در منزل و محل کار
- رژیم غذایی متعادل حاوی پروتئین کافی، میوهها و سبزیجات تازه برای سلامت مادر و جنین
- حداقل ۷–۸ ساعت خواب شبانه منظم، خواب کوتاه در روز در صورت نیاز
- تمرین تکنیکهای مدیریت استرس
- فعالیت بدنی مناسب، ورزشهای ملایم و منظم مطابق توصیه پزشک
- رعایت فاصله از افراد بیمار
- عدم بهاشتراکگذاشتن لیوان و ظروف و تهویه مناسب فضای بسته
چه زمانی نیاز به مراجعه فوری به پزشک یا اورژانس است؟
برخی علائم در دوران بارداری ممکن است نشانه بروز عوارض جدی برای مادر یا جنین باشند. در صورت مشاهده علائم زیر باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالا و مداوم
- تنگی نفس یا درد قفسه سینه
- کاهش حرکات جنین
- علائم طولانی مدت یا شدید
- ضعف، گیجی، کاهش ادرار یا علائم کمآبی

حفظ سلامت مادر و جنین در برابر سرماخوردگی با مراقبتهای هوشمندانه
پیشگیری از سرماخوردگی در دوران بارداری، همیشه بهتر و ایمنتر از درمان است. رعایت نکات بهداشتی، تقویت سیستم ایمنی با تغذیه سالم، خواب کافی و مدیریت استرس میتواند احتمال ابتلا به بیماری را به حداقل برساند و سلامت مادر و جنین را تضمین کند.
فراموش نکنید که در این دوران نباید بدون مشورت با پزشک از هیچ دارویی استفاده کنید. حفظ آرامش و مراقبت از بدن در این دوران نقش حیاتی دارد و به تسریع روند بهبود و سلامت جنین کمک خواهد کرد.
میهن سلامت مجله پزشکی و سلامت میهن سلامت
سلام، وقتی تو بارداری تب میکنیم، مصرف استامینوفن واقعاً بیخطره؟ بعضی جاها خوندم ممکنه روی رشد مغزی جنین تأثیر بذاره.
سؤال خیلی مهمی پرسیدید. در حال حاضر، استامینوفن (پاراستامول) تنها داروی تببر و مسکن نسبتاً ایمن در دوران بارداریه که پزشکان توصیه میکنن، ولی باید در دوز پایین و برای مدت کوتاه مصرف بشه.
مطالعات جدید نشون داده مصرف طولانیمدت یا بیرویه استامینوفن ممکنه با برخی اختلالات رشد عصبی ارتباط داشته باشه. بنابراین، برای کاهش تب، ابتدا روشهای طبیعی مثل استراحت، مایعات زیاد، لباس سبک و کمپرس ولرم رو امتحان کنید و فقط در صورت لزوم با تجویز پزشک دارو مصرف کنید.