شنبه , اردیبهشت 13 1404

سلامت روان

سلامت روان در تمامی مراحل زندگی، از کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی، نقشی اساسی ایفا می‌کند. بروز مشکلات روانی و عاطفی می‌تواند سلامت ذهنی افراد را تحت تأثیر قرار داده و بر نحوه تفکر، رفتار و احساسات آنها اثرات نامطلوبی بگذارد. این مشکلات اغلب پیامدهای جدی به دنبال دارند و ممکن است به بروز اختلالات روانی و عصبی منجر شوند. عوامل بیولوژیکی، تجربیات فردی و پیشینه خانوادگی از جمله مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت روان به شمار می‌روند. برخورداری از سلامت روان حق طبیعی تمامی انسان‌ها، از کودکان و نوجوانان تا زنان و مردان، محسوب می‌شود. روز جهانی سلامت روان که در 10 اکتبر برگزار می‌شود، به اهمیت این موضوع اختصاص دارد.

سلامت روان

سلامت روان چیست؟

سلامت روان یا Mental Health به معنای داشتن رفاه عاطفی، روانی و اجتماعی است. این مفهوم بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما اثر می‌گذارد و در مدیریت استرس، برقراری روابط سالم و تصمیم‌گیری‌های مناسب نقش دارد. به گفته زیگموند فروید، سلامت روان به معنای توانایی سازگاری فرد با خود، خواسته‌ها و فشارهای اجتماعی است. برای انجام وظایف روزانه و حفظ کیفیت زندگی، افراد به سلامت روان نیاز دارند. به‌ویژه در حرفه‌هایی مانند پزشکی، پرستاری و نیروی انتظامی، برخورداری از سلامت روان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ارزیابی وضعیت روانی افراد نیز از طریق کارنامه سلامت روان امکان‌پذیر است.

چگونه می‌توان سلامت روان را حفظ کرد؟

برای حفظ و تقویت سلامت روان، اقداماتی مؤثر وجود دارد که به بهبود روحیه و ایجاد احساس رضایت کمک می‌کنند. برخی از این اقدامات عبارتند از:

خواب کافی

خواب مناسب برای سلامت روان ضروری است و تمامی بافت‌های بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خواب بر ترشح هورمون‌ها، کاهش استرس، عملکرد سیستم ایمنی، اشتها، فشار خون و سلامت قلب و عروق اثر می‌گذارد. تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود خواب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر چاقی، مشکلات قلبی و عفونت‌ها را افزایش دهد. بنابراین، داشتن خواب کافی به کاهش مشکلات روحی و بهبود سلامت روان کمک می‌کند.

تغذیه مناسب

تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به مشکلاتی نظیر افسردگی، کاهش حافظه، خستگی و تحریک‌پذیری منجر شود. رژیم غذایی ناسالم تأثیرات منفی بر روان انسان دارد. در مقابل، مصرف مواد غذایی سالم و متعادل می‌تواند به بهبود سلامت جسم و روان کمک کند و انرژی مثبت بیشتری ایجاد نماید.

مدیریت استرس

استرس و اضطراب تأثیرات مخربی بر سلامت روان دارند و می‌توانند زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های روحی شوند. فروید اضطراب را هسته اصلی ناهنجاری‌های روانی می‌دانست. از این رو، کاهش و مدیریت استرس می‌تواند از بروز مشکلات روانی جلوگیری کرده و به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

فعالیت بدنی

ورزش یکی از مؤثرترین راه‌ها برای کاهش استرس، اضطراب و افسردگی است. فعالیت‌های ورزشی نه‌تنها قدرت بدنی را افزایش می‌دهند، بلکه احساس آرامش و نشاط را نیز به همراه دارند. ورزش به تنظیم هورمون‌ها کمک کرده و اضطراب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

پیامدهای نادیده گرفتن سلامت روان

بی‌توجهی به سلامت روان می‌تواند به مشکلات جدی از جمله افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال دوقطبی، روان‌پریشی، خودآزاری و حتی خودکشی منجر شود. این مشکلات نه‌تنها زندگی فردی را مختل می‌کنند، بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر روابط اجتماعی و حرفه‌ای فرد می‌گذارند. به همین دلیل، انجام اقدامات پیشگیرانه و پیگیری سلامت روان اهمیت ویژه‌ای دارد. انجام تست‌های روانی می‌تواند به شناسایی و مدیریت بهتر وضعیت روانی افراد کمک کند.

تاکید وزیر بهداشت، بر اهمیت جایگاه روانشناسان در مدیریت بحران‌های روانی حوادث

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر اهمیت جایگاه روانشناسان در مدیریت بحران‌های روانی ناشی از حوادث تأکید کرد و تسهیل دسترسی عمومی به خدمات مشاوره و روانشناسی در نظام سلامت کشور را خواستار شد.

بیشتر بخوانید »

چشمان انسان از ابتلا به اسکیزوفرنی خبر می‌دهند!

چشمان انسان از ابتلا به اسکیزوفرنی خبر می‌دهند!

از دیرباز چشمان پنجره انسان به جهان بیرون نامیده شده اند اما اکنون تحقیقی جدید نشان می دهد این عضو بدن احتمالا سلامت روان فرد را نیز آشکار می‌کند.

بیشتر بخوانید »

روانشناسی لقمه‌ای در اینستاگرام

روانشناسی لقمه‌ای در اینستاگرام

روانشناس بالینی بیان کرد: فضای مجازی از متخصصان می‌خواهد تخصص خود را مانند یک کالای تجاری عرضه کنند؛ این برای روانشناسی که سال‌ها مطالعه و دغدغه‌های انسانی دارد، چالشی بزرگ است. محصول ما معمولاً حاضر و آماده نیست؛ نه می‌توانیم محتوای تخصصی را به صورت لقمه‌ی آماده ارائه دهیم و نه اخلاقاً مجاز به خلاصه‌سازیِ غیرعلمی آن برای جذابیت در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام هستیم.

بیشتر بخوانید »

چرا به روانشناس مراجعه می‌کنیم؟

چرا به روانشناس مراجعه می‌کنیم؟

درمان بیماری‌ها و مشکلات روحی و روانی به همان اندازه درمان بیماری‌های جسمانی اهمیت دارد. اما پرسش اصلی که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده این است که اغلب در چه زمانی باید به روانشناس رجوع کنیم و اساسا مراجعه به روانشناس چه ضرورتی دارد؟

بیشتر بخوانید »

تصاویر برگزاری مراسم بزرگداشت روز روانشناس در مرکز همایش‌های صداوسیما

رئیس نظام روانشناسی و مشاوره کشور گفت: اگر به فکر مسئله روان‌شناختی نباشیم، در آینده معضلات جدی تری را خواهیم داشت و بیشتر بیماری‌ها ریشه در مشکلات روان شناختی است.

بیشتر بخوانید »

چرا باید به روانشناس مراجعه کنیم؟

چرا باید به روانشناس مراجعه کنیم؟

مشاور و روانشناس بالینی با بیان اینکه فقط ۴۰ درصد مردم در مواقع ضروری به روانشناس مراجعه می‌کنند، گفت: هنوز بخشی از جامعه روانشناس را تنها برای «بیماران روانی» می‌داند، در حالی که مراجعه به روانشناس می‌تواند راهی برای رشد فردی، حل تعارضات روزمره و بهبود کیفیت زندگی باشد.

بیشتر بخوانید »

سَر فرزندتان داد نزنید

سَر فرزندتان داد نزنید

کارشناسان رشد کودک هشدار می‌دهند کودکانی که هدف سوءرفتار کلامی از سوی بزرگسالان از جمله والدین، معلمان و مربیان قرار می‌گیرند، ممکن است در معرض تغییرات ساختاری مغز و اختلالات روان باشند.

بیشتر بخوانید »

تجلیل از فعالان مشاوره ازدواج و تحکیم خانواده البرز

تجلیل از فعالان مشاوره ازدواج و تحکیم خانواده البرز

در مراسمی به مناسبت روز روانشناس و مشاور در اداره کل ورزش و جوانان استان البرز از مدیران مراکز روانشناسی، مشاوره ازدواج و تحکیم خانواده تقدیر به‌عمل آمد.

بیشتر بخوانید »

اضطراب اجتماعی؛ زنگ خطر خاموش سلامت روان

اضطراب اجتماعی؛ زنگ خطر خاموش سلامت روان

ترس از قرار گرفتن در معرض قضاوت دیگران می‌تواند به مشکلی جدی در زندگی روزمره تبدیل شود. اضطراب اجتماعی یکی از رایج‌ترین اختلالات روانی است که بسیاری از افراد، به‌ویژه جوانان و دانشجویان، با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

بیشتر بخوانید »