سه شنبه , اردیبهشت 30 1404

سلامت روان

سلامت روان در تمامی مراحل زندگی، از کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی، نقشی اساسی ایفا می‌کند. بروز مشکلات روانی و عاطفی می‌تواند سلامت ذهنی افراد را تحت تأثیر قرار داده و بر نحوه تفکر، رفتار و احساسات آنها اثرات نامطلوبی بگذارد. این مشکلات اغلب پیامدهای جدی به دنبال دارند و ممکن است به بروز اختلالات روانی و عصبی منجر شوند. عوامل بیولوژیکی، تجربیات فردی و پیشینه خانوادگی از جمله مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت روان به شمار می‌روند. برخورداری از سلامت روان حق طبیعی تمامی انسان‌ها، از کودکان و نوجوانان تا زنان و مردان، محسوب می‌شود. روز جهانی سلامت روان که در 10 اکتبر برگزار می‌شود، به اهمیت این موضوع اختصاص دارد.

سلامت روان

سلامت روان چیست؟

سلامت روان یا Mental Health به معنای داشتن رفاه عاطفی، روانی و اجتماعی است. این مفهوم بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما اثر می‌گذارد و در مدیریت استرس، برقراری روابط سالم و تصمیم‌گیری‌های مناسب نقش دارد. به گفته زیگموند فروید، سلامت روان به معنای توانایی سازگاری فرد با خود، خواسته‌ها و فشارهای اجتماعی است. برای انجام وظایف روزانه و حفظ کیفیت زندگی، افراد به سلامت روان نیاز دارند. به‌ویژه در حرفه‌هایی مانند پزشکی، پرستاری و نیروی انتظامی، برخورداری از سلامت روان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ارزیابی وضعیت روانی افراد نیز از طریق کارنامه سلامت روان امکان‌پذیر است.

چگونه می‌توان سلامت روان را حفظ کرد؟

برای حفظ و تقویت سلامت روان، اقداماتی مؤثر وجود دارد که به بهبود روحیه و ایجاد احساس رضایت کمک می‌کنند. برخی از این اقدامات عبارتند از:

خواب کافی

خواب مناسب برای سلامت روان ضروری است و تمامی بافت‌های بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خواب بر ترشح هورمون‌ها، کاهش استرس، عملکرد سیستم ایمنی، اشتها، فشار خون و سلامت قلب و عروق اثر می‌گذارد. تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود خواب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر چاقی، مشکلات قلبی و عفونت‌ها را افزایش دهد. بنابراین، داشتن خواب کافی به کاهش مشکلات روحی و بهبود سلامت روان کمک می‌کند.

تغذیه مناسب

تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به مشکلاتی نظیر افسردگی، کاهش حافظه، خستگی و تحریک‌پذیری منجر شود. رژیم غذایی ناسالم تأثیرات منفی بر روان انسان دارد. در مقابل، مصرف مواد غذایی سالم و متعادل می‌تواند به بهبود سلامت جسم و روان کمک کند و انرژی مثبت بیشتری ایجاد نماید.

مدیریت استرس

استرس و اضطراب تأثیرات مخربی بر سلامت روان دارند و می‌توانند زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های روحی شوند. فروید اضطراب را هسته اصلی ناهنجاری‌های روانی می‌دانست. از این رو، کاهش و مدیریت استرس می‌تواند از بروز مشکلات روانی جلوگیری کرده و به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

فعالیت بدنی

ورزش یکی از مؤثرترین راه‌ها برای کاهش استرس، اضطراب و افسردگی است. فعالیت‌های ورزشی نه‌تنها قدرت بدنی را افزایش می‌دهند، بلکه احساس آرامش و نشاط را نیز به همراه دارند. ورزش به تنظیم هورمون‌ها کمک کرده و اضطراب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

پیامدهای نادیده گرفتن سلامت روان

بی‌توجهی به سلامت روان می‌تواند به مشکلات جدی از جمله افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال دوقطبی، روان‌پریشی، خودآزاری و حتی خودکشی منجر شود. این مشکلات نه‌تنها زندگی فردی را مختل می‌کنند، بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر روابط اجتماعی و حرفه‌ای فرد می‌گذارند. به همین دلیل، انجام اقدامات پیشگیرانه و پیگیری سلامت روان اهمیت ویژه‌ای دارد. انجام تست‌های روانی می‌تواند به شناسایی و مدیریت بهتر وضعیت روانی افراد کمک کند.

کودکان جنگ‌زده دچار اختلال ترومای جنگی می‌شوند

کودکان جنگ‌زده دچار اختلال ترومای جنگی می‌شوند

دبیر اجرایی کنگره ملی تروما گفت: امروزه با وقوع جنگ در برخی کشورها شاهد کودکانی هستیم که با مشکلات خواب مواجهند و دچار اختلالات شدید بر اثر ترومای جنگی شده‌اند.

بیشتر بخوانید »

روان‌شناسی طلاق

روان‌شناسی طلاق

«روزی که با خشم طلاق‌نامه را امضا کردم و با عجله از دفترخانه بیرون آمدم، خنکی هوای پاییز به صورتم خورد. از اینکه خودم را رها دیدم، به وجد آمدم، از اینکه دو دخترم با خودم زندگی می‌کنند و با فراغ بال می‌توانم از مدرک مهندسی‌ام استفاده کنم.

بیشتر بخوانید »

اختلالات جنسی؛ یک عارضه شایع، اما پنهان بیماری دیابت

اختلالات جنسی؛ یک عارضه شایع، اما پنهان بیماری دیابت

به گفته یک روانشناس بالینی، ناتوانی جنسی در دیابتی‌ها، مبتلایان به مشکلات قلبی – عروقی و کلیوی بیشتر جنبه جسمی دارد و گرچه ۲۰ تا ۴۰ درصد افراد سالم هم احتمال دارد با درجاتی از اختلالات و ناتوانی جنسی دست و پنجه نرم کنند، اما می‌توان گفت بیشتر مبتلایان به دیابت درجاتی از این اختلال را تجربه می‌کنند که درصد کمی از آن می‌تواند مربوط به استرس و اضطراب روحی ناشی از بیماری یا مصرف دارو‌های مربوطه باشد.

بیشتر بخوانید »

شبکه‌های اجتماعی نماینده صدای اکثریت نیستند

شبکه‌های اجتماعی نماینده صدای اکثریت نیستند

کلر رابرتسون، کارینا دل رساریو و جِی ون‌بیول اعضای گروه روانشناسی نیویورک: تندروها در شبکه‌های اجتماعی نماینده اکثریت نیستند/ شبکه‌های اجتماعی ساختار تشویقی منحرف با محتواهای منفیِ نادرست را بیش از همه تشویق می‌کنند.

بیشتر بخوانید »

افسردگی چگونه مسری می‌شود؟

افسردگی چگونه مسری می‌شود؟

ماهیت مسری عفونت‌های باکتریایی و ویروسی، مانند گلودرد و آنفلوانزا، به‌خوبی شناخته شده است. اگر فردی در اطراف شما به آنفلوانزا مبتلا باشد، شما هم در معرض خطر ابتلا قرار می‌گیرید، زیرا ویروس از طریق قطرات هوا و روش‌های دیگر منتقل می‌شود. اما آیا ممکن است سلامت روان نیز به همین شکل سرایت کند؟ آیا افسردگی می‌تواند واگیردار باشد؟

بیشتر بخوانید »

بررسی اثرات استفاده از رسانه‌های اجتماعی بر جوانان

بررسی اثرات استفاده از رسانه‌های اجتماعی بر جوانان

پلتفرم‌هایی که برای بزرگسالان ساخته شده‌اند، لزوماً برای جوانان مناسب نیستند. جوانان به دلیل عدم بلوغ کامل یا آسیب‌پذیری در دوران کودکی، نوجوانی و جوانی نیاز به محافظت ویژه دارند.

بیشتر بخوانید »

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه‌ای

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه‌ای

عریان شدن یک زن یا مرد در معرض عموم از نظر روانپزشکی و روانشناسی بالینی رفتاری عجیب و غریب (Bizarre) قلمداد شده و می تواند از نشانه های بیماران روانی بسیار بد حال باشد که در این شرایط فرد، فاقد بینش و ارزیابی هنجار از ناهنجار نیز می‌گردد و عملکرد او مختل می‌شود.

بیشتر بخوانید »

استقرار روانشناس و مشاور در مرکز ارتباطات مردمی قوه قضاییه

استقرار روانشناس و مشاور در مرکز ارتباطات مردمی قوه قضاییه

میز مشاوره روانشناسی برای ارائه خدمات رایگان به مراجعان و کارمندان، با امضای تفاهمنامه بین مرکز ارتباطات مردمی قوه قضاییه و مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه از سوی مرکز وکلا دایر خواهد بود.

بیشتر بخوانید »