جمعه , اردیبهشت 12 1404

سلامت روان

سلامت روان در تمامی مراحل زندگی، از کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی، نقشی اساسی ایفا می‌کند. بروز مشکلات روانی و عاطفی می‌تواند سلامت ذهنی افراد را تحت تأثیر قرار داده و بر نحوه تفکر، رفتار و احساسات آنها اثرات نامطلوبی بگذارد. این مشکلات اغلب پیامدهای جدی به دنبال دارند و ممکن است به بروز اختلالات روانی و عصبی منجر شوند. عوامل بیولوژیکی، تجربیات فردی و پیشینه خانوادگی از جمله مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سلامت روان به شمار می‌روند. برخورداری از سلامت روان حق طبیعی تمامی انسان‌ها، از کودکان و نوجوانان تا زنان و مردان، محسوب می‌شود. روز جهانی سلامت روان که در 10 اکتبر برگزار می‌شود، به اهمیت این موضوع اختصاص دارد.

سلامت روان

سلامت روان چیست؟

سلامت روان یا Mental Health به معنای داشتن رفاه عاطفی، روانی و اجتماعی است. این مفهوم بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما اثر می‌گذارد و در مدیریت استرس، برقراری روابط سالم و تصمیم‌گیری‌های مناسب نقش دارد. به گفته زیگموند فروید، سلامت روان به معنای توانایی سازگاری فرد با خود، خواسته‌ها و فشارهای اجتماعی است. برای انجام وظایف روزانه و حفظ کیفیت زندگی، افراد به سلامت روان نیاز دارند. به‌ویژه در حرفه‌هایی مانند پزشکی، پرستاری و نیروی انتظامی، برخورداری از سلامت روان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ارزیابی وضعیت روانی افراد نیز از طریق کارنامه سلامت روان امکان‌پذیر است.

چگونه می‌توان سلامت روان را حفظ کرد؟

برای حفظ و تقویت سلامت روان، اقداماتی مؤثر وجود دارد که به بهبود روحیه و ایجاد احساس رضایت کمک می‌کنند. برخی از این اقدامات عبارتند از:

خواب کافی

خواب مناسب برای سلامت روان ضروری است و تمامی بافت‌های بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. خواب بر ترشح هورمون‌ها، کاهش استرس، عملکرد سیستم ایمنی، اشتها، فشار خون و سلامت قلب و عروق اثر می‌گذارد. تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود خواب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر چاقی، مشکلات قلبی و عفونت‌ها را افزایش دهد. بنابراین، داشتن خواب کافی به کاهش مشکلات روحی و بهبود سلامت روان کمک می‌کند.

تغذیه مناسب

تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به مشکلاتی نظیر افسردگی، کاهش حافظه، خستگی و تحریک‌پذیری منجر شود. رژیم غذایی ناسالم تأثیرات منفی بر روان انسان دارد. در مقابل، مصرف مواد غذایی سالم و متعادل می‌تواند به بهبود سلامت جسم و روان کمک کند و انرژی مثبت بیشتری ایجاد نماید.

مدیریت استرس

استرس و اضطراب تأثیرات مخربی بر سلامت روان دارند و می‌توانند زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های روحی شوند. فروید اضطراب را هسته اصلی ناهنجاری‌های روانی می‌دانست. از این رو، کاهش و مدیریت استرس می‌تواند از بروز مشکلات روانی جلوگیری کرده و به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

فعالیت بدنی

ورزش یکی از مؤثرترین راه‌ها برای کاهش استرس، اضطراب و افسردگی است. فعالیت‌های ورزشی نه‌تنها قدرت بدنی را افزایش می‌دهند، بلکه احساس آرامش و نشاط را نیز به همراه دارند. ورزش به تنظیم هورمون‌ها کمک کرده و اضطراب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

پیامدهای نادیده گرفتن سلامت روان

بی‌توجهی به سلامت روان می‌تواند به مشکلات جدی از جمله افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال دوقطبی، روان‌پریشی، خودآزاری و حتی خودکشی منجر شود. این مشکلات نه‌تنها زندگی فردی را مختل می‌کنند، بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر روابط اجتماعی و حرفه‌ای فرد می‌گذارند. به همین دلیل، انجام اقدامات پیشگیرانه و پیگیری سلامت روان اهمیت ویژه‌ای دارد. انجام تست‌های روانی می‌تواند به شناسایی و مدیریت بهتر وضعیت روانی افراد کمک کند.

نقش رشته روانشناسی در حل چالش‌های فردی و اجتماعی

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان غربی گفت: رشته روانشناسی یکی از رشته‌های کلیدی در دنیای امروز است که نقش مؤثری در ارتقای سلامت روان جامعه و حل چالش‌های فردی و اجتماعی دارد.

بیشتر بخوانید »

تاب آوری نسل آلفا نگاهی به نقش معلم و مدرسه

تاب آوری نسل آلفا  نگاهی به نقش معلم و مدرسه

نسل آلفا، متولدین سال‌های 2010 به بعد، در دنیایی پر از تغییرات فناوری، فشارهای اجتماعی، و چالش‌های اقتصادی رشد می‌کنند. در این محیط پیچیده، مدارس و معلمان نقش کلیدی در شکل‌دهی به شخصیت و توانایی‌های آنها دارند.

بیشتر بخوانید »

اقدامات نوین ایران در کاهش خودکشی و تقویت خدمات بهداشت روان

اقدامات نوین ایران در کاهش خودکشی و تقویت خدمات بهداشت روان

معاون بهداشت وزارت بهداشت، در نشست خبری هفته سلامت، بر اقدامات کشور در زمینه کاهش خودکشی و تقویت خدمات بهداشت روان تأکید کرد و از موفقیت‌های اخیر در ایجاد مراکز سراج و استقرار کارشناسان بهداشت روان در شبکه بهداشت خبر داد.

بیشتر بخوانید »

از بحران تا رشد؛ نقش روانشناسی در تقویت تاب آوری

از بحران تا رشد؛ نقش روانشناسی در تقویت تاب آوری

دکتر محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری ایران در پایان آورده است مسیر از بحران تا رشد و تاب‌آوری، سفری پرپیچ و خم و چندوجهی است که انسان را از عمق ناامیدی و بی‌ثباتی به سوی تحول و استحکام می‌برد.

بیشتر بخوانید »

تاکید وزیر بهداشت، بر اهمیت جایگاه روانشناسان در مدیریت بحران‌های روانی حوادث

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر اهمیت جایگاه روانشناسان در مدیریت بحران‌های روانی ناشی از حوادث تأکید کرد و تسهیل دسترسی عمومی به خدمات مشاوره و روانشناسی در نظام سلامت کشور را خواستار شد.

بیشتر بخوانید »

چشمان انسان از ابتلا به اسکیزوفرنی خبر می‌دهند!

چشمان انسان از ابتلا به اسکیزوفرنی خبر می‌دهند!

از دیرباز چشمان پنجره انسان به جهان بیرون نامیده شده اند اما اکنون تحقیقی جدید نشان می دهد این عضو بدن احتمالا سلامت روان فرد را نیز آشکار می‌کند.

بیشتر بخوانید »

روانشناسی لقمه‌ای در اینستاگرام

روانشناسی لقمه‌ای در اینستاگرام

روانشناس بالینی بیان کرد: فضای مجازی از متخصصان می‌خواهد تخصص خود را مانند یک کالای تجاری عرضه کنند؛ این برای روانشناسی که سال‌ها مطالعه و دغدغه‌های انسانی دارد، چالشی بزرگ است. محصول ما معمولاً حاضر و آماده نیست؛ نه می‌توانیم محتوای تخصصی را به صورت لقمه‌ی آماده ارائه دهیم و نه اخلاقاً مجاز به خلاصه‌سازیِ غیرعلمی آن برای جذابیت در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام هستیم.

بیشتر بخوانید »

چرا به روانشناس مراجعه می‌کنیم؟

چرا به روانشناس مراجعه می‌کنیم؟

درمان بیماری‌ها و مشکلات روحی و روانی به همان اندازه درمان بیماری‌های جسمانی اهمیت دارد. اما پرسش اصلی که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده این است که اغلب در چه زمانی باید به روانشناس رجوع کنیم و اساسا مراجعه به روانشناس چه ضرورتی دارد؟

بیشتر بخوانید »