در طول زندگی، اغلب افراد با مسائل بهداشتی روبه‌رو می‌شوند؛ اما اگر این مشکلات در دوران‌های حساس رشد مانند کودکی و نوجوانی بروز کنند، پیامدهای آن می‌تواند طولانی‌مدت و عمیق باشد. تضمین سلامت جسمی و روانی در این مراحل نه تنها یک حق بنیادین است، بلکه زیر بنای ساختن جامعه‌ای پویا و موفق به‌شمار می‌رود.
کودکان به دلیل نداشتن آگاهی کافی از اصول بهداشت و سلامت و ناتوانی در رعایت آن‌ها، در معرض خطرهای متعددی قرار دارند. از سوی دیگر، نوجوانان که در گذار از کودکی به بزرگسالی قرار دارند، با تغییرات سریع اجتماعی، فرهنگی و بیولوژیکی مواجه می‌شوند. این تحولات می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت جسمی، روانی و عاطفی آنان داشته باشد. بنابراین، سرمایه‌گذاری در رشد همه‌جانبه – جسمانی، ذهنی، عاطفی و رفتاری – در این گروه سنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
سلامت کودکان و نوجوانان به توازن مطلوب بین وضعیت جسمی، روانی و اجتماعی آنان گفته می‌شود. خانواده، مدرسه، جامعه، رسانه‌های سنتی و دیجیتال از جمله عواملی هستند که می‌توانند بر این توازن تأثیرگذار باشند.
دوره‌های کودکی و نوجوانی نقشی تعیین‌کننده در شکل‌گیری آینده فرد دارند. این مراحل، زمینه‌ساز توسعه مهارت‌های اجتماعی، ارتقای روابط میان فردی و تعیین مسیرهای شغلی و تحصیلی آینده می‌شوند. از این رو، تأمین سلامت کامل در این دوران‌ها تضمین‌کننده تبدیل کودکان و نوجوانان به افرادی مفید و پویا در جامعه است.
چندین عامل می‌توانند سلامت این گروه سنی را به خطر اندازند، از جمله:
همچنین، محیط خانوادگی، دوستان و مدارس در شکل‌گیری نگرش‌ها و رفتارهای کودکان و نوجوانان نقشی اساسی دارند؛ بهبود این شرایط می‌تواند سلامت آنان را به طور قابل‌توجهی ارتقا دهد.
اختلالات روانی و عاطفی: مشکلاتی همچون افسردگی، اضطراب، اختلال توجه و پرخاشگری می‌توانند در سنین حساس ۱۰ تا ۱۹ سالگی به شکلی جدی بر عملکرد و رشد فرد تأثیرگذار باشند. ارائه حمایت‌های روانشناختی مناسب در این دوره حیاتی است.
مشکلات تغذیه‌ای: گرچه چاقی و سوء تغذیه به نظر دو وضعیت متضاد می‌آیند، اما هر دو در بین کودکان و نوجوانان مشاهده می‌شوند. سوء تغذیه به‌ویژه در مناطق کم‌بهره و کشورهای در حال توسعه رایج است، در حالی که چاقی نیز ناشی از تغییرات سبک زندگی مدرن افزایش یافته است. هر دو وضعیت می‌توانند بر توان عملیاتی و رفتار این افراد اثر منفی بگذارند.
بروز بیماری‌های جسمی: عدم رعایت نکات بهداشتی، آگاهی ناکافی و عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب، آن‌ها را در معرض بیماری‌هایی مانند آسم، دیابت و عفونت‌های گوارشی قرار می‌دهد. مصرف مواد مضر نیز احتمال بروز این بیماری‌ها را افزایش می‌دهد.
برای بهبود وضعیت سلامت کودکان و نوجوانان، می‌توان اقدامات زیر را مد نظر قرار داد:
ترویج فعالیت‌های ورزشی: ورزش منظم نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد جسمی و ارتقای روحیه دارد.
رژیم غذایی سالم و متعادل: تغذیه مناسب با ارائه مواد مغذی لازم می‌تواند از بروز چاقی و سوء تغذیه جلوگیری کند.
دسترسی به خدمات روانشناسی: مشاوره و حمایت روانشناختی می‌تواند به کاهش مشکلات عاطفی و روانی کمک شایانی نماید.
تقویت ارتباطات خانوادگی و اجتماعی: ایجاد فضایی گرم و صمیمی در خانواده و میان دوستان به تقویت سلامت روانی و ایجاد حس امنیت منجر می‌شود.
پیشگیری از مصرف مواد مضر: آموزش و آگاهی‌رسانی درباره مضرات دخانیات، الکل و مواد مخدر از ورود این عادات به زندگی جلوگیری می‌کند.
بهبود کیفیت خواب: خواب کافی و با کیفیت، تأثیر بسزایی در بهبود خلق و خو و کارایی روزانه دارد.
ارتقای محیط‌های آموزشی: بهبود کیفیت مدارس و ایجاد فضایی سالم و حمایتی، می‌تواند تأثیر مستقیم بر رشد و توسعه فردی کودکان و نوجوانان داشته باشد.
با توجه به اهمیت و حساسیت این دوره‌های رشد، اجرای استراتژی‌های فوق می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد نسلی سالم، آگاه و موفق شود که در آینده نقش موثری در پیشرفت جامعه ایفا کند.
تبریز- آیین‌های نکوداشت هفته ملی کودک با شعار «برای کودکان برای آینده» با هدف افزایش توجه بزرگسالان به حقوق کودکان با اجرای برنامه های متنوع و جذاب فرهنگی در استان آذربایجان شرقی آغاز شد.
بیشتر بخوانید »
مدیرکل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران گفت: به مناسبت هفته ملی کودک جشنواره شهر کودکی در بوستان لاله برگزار و برنامه‌های متنوع در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران اجرا می‌شود.
بیشتر بخوانید »
معاون شهرداری منطقه ۱۰ تهران گفت: بهره برداری از اولین مرکز مهارت آموزی کودکان تا یک ماه آینده انجام می شود.
بیشتر بخوانید »
یک بررسی جدید نشان می دهد که به نظر می رسد حتی سطوح استاندارد آلودگی هوا هم باعث ایجاد تفاوت در مغز کودکان در حال رشد می شود.
بیشتر بخوانید »
کرمان_عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: سیرمحبت کردن باعث عزت نفس وخلاقیت در کودکان می شود.
بیشتر بخوانید »
گاز رادون یک عامل خطر مهم ابتلا به سرطان خون (لوسمی) است. لوسمی که خون و مغز استخوان را درگیر می کند، شایع ترین سرطان دوران کودکی است.
بیشتر بخوانید »
همدان ـ مدیرعامل انجمن اتیسم همدان از توقف سه ماهه روند رسیدگی به شرایط وخیم افراد دارای طیف شدید اتیسم به دلیل احتمال جابه جایی مدیران خبرداد.
بیشتر بخوانید »
یزد - جشن شهروند کوچولو به مناسبت هفته ملی کودک در یزد برگزار می‌شود.
بیشتر بخوانید »
مشهد ـ دستیار اجتماعی رییس جمهور گفت: کودکان و زنان از گروه‌های دارای اولویت دولت چهاردهم هستند.
بیشتر بخوانید »
کرمان_استاندار کرمان گفت: باورهای فرهنگی و دینی جامعه از طریق داستان‌ها و کتاب‌های قصه به کودکان آموزش داده می‌شود.
بیشتر بخوانید »
میهن سلامت مجله پزشکی و سلامت میهن سلامت