در طول زندگی، اغلب افراد با مسائل بهداشتی روبه‌رو می‌شوند؛ اما اگر این مشکلات در دوران‌های حساس رشد مانند کودکی و نوجوانی بروز کنند، پیامدهای آن می‌تواند طولانی‌مدت و عمیق باشد. تضمین سلامت جسمی و روانی در این مراحل نه تنها یک حق بنیادین است، بلکه زیر بنای ساختن جامعه‌ای پویا و موفق به‌شمار می‌رود.
کودکان به دلیل نداشتن آگاهی کافی از اصول بهداشت و سلامت و ناتوانی در رعایت آنها، در معرض خطرهای متعددی قرار دارند. از سوی دیگر، نوجوانان که در گذار از کودکی به بزرگسالی قرار دارند، با تغییرات سریع اجتماعی، فرهنگی و بیولوژیکی مواجه می‌شوند. این تحولات می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت جسمی، روانی و عاطفی آنان داشته باشد. بنابراین، سرمایه‌گذاری در رشد همه‌جانبه – جسمانی، ذهنی، عاطفی و رفتاری – در این گروه سنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
سلامت کودکان و نوجوانان به توازن مطلوب بین وضعیت جسمی، روانی و اجتماعی آنان گفته می‌شود. خانواده، مدرسه، جامعه، رسانه‌های سنتی و دیجیتال از جمله عواملی هستند که می‌توانند بر این توازن تأثیرگذار باشند.
دوره‌های کودکی و نوجوانی نقشی تعیین‌کننده در شکل‌گیری آینده فرد دارند. این مراحل، زمینه‌ساز توسعه مهارت‌های اجتماعی، ارتقای روابط میان فردی و تعیین مسیرهای شغلی و تحصیلی آینده می‌شوند. از این رو، تأمین سلامت کامل در این دوران‌ها تضمین‌کننده تبدیل کودکان و نوجوانان به افرادی مفید و پویا در جامعه است.
چندین عامل می‌توانند سلامت این گروه سنی را به خطر اندازند، از جمله:
همچنین، محیط خانوادگی، دوستان و مدارس در شکل‌گیری نگرش‌ها و رفتارهای کودکان و نوجوانان نقشی اساسی دارند؛ بهبود این شرایط می‌تواند سلامت آنان را به طور قابل‌توجهی ارتقا دهد.
اختلالات روانی و عاطفی: مشکلاتی همچون افسردگی، اضطراب، اختلال توجه و پرخاشگری می‌توانند در سنین حساس ۱۰ تا ۱۹ سالگی به شکلی جدی بر عملکرد و رشد فرد تأثیرگذار باشند. ارائه حمایت‌های روانشناختی مناسب در این دوره حیاتی است.
مشکلات تغذیه‌ای: گرچه چاقی و سوء تغذیه به نظر دو وضعیت متضاد می‌آیند، اما هر دو در بین کودکان و نوجوانان مشاهده می‌شوند. سوء تغذیه به‌ویژه در مناطق کم‌بهره و کشورهای در حال توسعه رایج است، در حالی که چاقی نیز ناشی از تغییرات سبک زندگی مدرن افزایش یافته است. هر دو وضعیت می‌توانند بر توان عملیاتی و رفتار این افراد اثر منفی بگذارند.
بروز بیماری‌های جسمی: عدم رعایت نکات بهداشتی، آگاهی ناکافی و عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب، آنها را در معرض بیماری‌هایی مانند آسم، دیابت و عفونت‌های گوارشی قرار می‌دهد. مصرف مواد مضر نیز احتمال بروز این بیماری‌ها را افزایش می‌دهد.
برای بهبود وضعیت سلامت کودکان و نوجوانان، می‌توان اقدامات زیر را مد نظر قرار داد:
ترویج فعالیت‌های ورزشی: ورزش منظم نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد جسمی و ارتقای روحیه دارد.
رژیم غذایی سالم و متعادل: تغذیه مناسب با ارائه مواد مغذی لازم می‌تواند از بروز چاقی و سوء تغذیه جلوگیری کند.
دسترسی به خدمات روانشناسی: مشاوره و حمایت روانشناختی می‌تواند به کاهش مشکلات عاطفی و روانی کمک شایانی نماید.
تقویت ارتباطات خانوادگی و اجتماعی: ایجاد فضایی گرم و صمیمی در خانواده و میان دوستان به تقویت سلامت روانی و ایجاد حس امنیت منجر می‌شود.
پیشگیری از مصرف مواد مضر: آموزش و آگاهی‌رسانی درباره مضرات دخانیات، الکل و مواد مخدر از ورود این عادات به زندگی جلوگیری می‌کند.
بهبود کیفیت خواب: خواب کافی و با کیفیت، تأثیر بسزایی در بهبود خلق و خو و کارایی روزانه دارد.
ارتقای محیط‌های آموزشی: بهبود کیفیت مدارس و ایجاد فضایی سالم و حمایتی، می‌تواند تأثیر مستقیم بر رشد و توسعه فردی کودکان و نوجوانان داشته باشد.
با توجه به اهمیت و حساسیت این دوره‌های رشد، اجرای استراتژی‌های فوق می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد نسلی سالم، آگاه و موفق شود که در آینده نقش موثری در پیشرفت جامعه ایفا کند.
تیم فوتبال نوجوانان ایران در آخرین بازی مرحله گروهی خود در جام ملت های زیر ۱۷ سال آسیا نیز تن به شکست داد تا پس از ناکامی تیم جوانان در صعود به جام جهانی، اتفاق تلخ دیگری را رقم بزند.
بیشتر بخوانید »
یک کارآزمایی بالینی جدید گزارش می دهد که برداشتن لوزه ها و آدنوئیدها می تواند خواب کودکان مبتلا به مشکلات تنفسی خفیف را که خواب آنها را مختل می کند، بهبود بخشد.
بیشتر بخوانید »
دبیر جشنواره «آسمون» از تمدید مهلت ارسال آثار به دومین دوره این رویداد خبر داد.
بیشتر بخوانید »
سرطان روده بزرگ در میان افراد کمتر از ۵۰ سال به طور پیوسته در حال افزایش است، حتی با وجود کاهش موارد ابتلا در میان سالمندان.
بیشتر بخوانید »
فعالیت‌های مساجد قرآنی منطقه ۱۳ تهران که زیر نظر «ستاد آرمان» در حال اجراست، بستری برای پرورش استعدادهای قرآنی نوجوانان در این منطقه فراهم کرده است.
بیشتر بخوانید »
شرکتهای فناوری در سالی که گذشت ماجراهای زیادی را در کشورهای مختلف از سر گذراندند. در این میان برخی کشورها تنش های بیشتری را با پلتفرمها داشتند.
بیشتر بخوانید »
«سر سفره خدا» یک برنامه ترکیبی است که دارای بخش‌های متنوعی نظیر تعامل با مخاطبان، پویش‌های تعاملی و غیره بوده که تهیه و تولید چنین برنامه‌هایی همواره از موضوعات پرچالش در رسانه بوده است.
بیشتر بخوانید »
آمل-امیر امدادی، مخترع جوان و نابغه آملی، با ارائه سه اختراع در مسابقات جهانی اختراعات در کشورهای روسیه و تایوان درخشید.
بیشتر بخوانید »
ارومیه - سرپرست فرمانداری تکاب گفت: علت مرگ کودک چهار ساله در یکی از محلات این شهر توسط پزشکی قانونی در دست بررسی است.
بیشتر بخوانید »
ارومیه-مسئول روابط عمومی شبکه به بهداشت و درمان سردشت گفت: یک کودک ۶ ساله در یکی از روستاهای این شهرستان از ناحیه سر مورد حمله تعدادی از سگ‌های ولگرد قرار گرفت و به شدت زخمی شد.
بیشتر بخوانید »
میهن سلامت مجله پزشکی و سلامت میهن سلامت