میهن سلامت مجله پزشکی و سلامت میهن سلامت
پادکست بیرون کشیدن دندان نهفته با ارتودنسی(زمان+ هزینه درمان)
دندان نهفته، مخصوصاً در ناحیه دندان نیش یا عقل، فقط یک مسئله زیبایی نیست؛ میتواند تعادل فک و سلامت فرد را تحتتأثیر قرار دهد. در سالهای اخیر، درآوردن دندان نهفته با ارتودنسی بهعنوان یکی از هوشمندانهترین و کمتهاجمیترین روشها مطرح شده است؛ روشی که بهجای حذف دندان، آن را به جایگاه طبیعیاش برمیگرداند.
این مطلب، با نگاهی مبتنی بر تجربههای بالینی، بهطور کامل به موضوع درمان دندان نهفته با ارتودنسی میپردازد؛ از تعریف و چرایی بروز تا مراحل درمان، هزینهها و چالشها، پس با ما همراه باشید.
دندان نهفته چیست و چرا اتفاق میافتد؟
وقتی دندانی به دلیل کمبود فضا، تراکم بیش از حد استخوان یا زاویه اشتباه، نمیتواند از لثه عبور کند، اصطلاحاً نهفته نامیده میشود. اگرچه دندانهای عقل رکورددار نهفتگی هستند، اما دندانهای نیش به دلیل نقش حیاتیشان در طرح لبخند و جویدن، اهمیت بسیار بیشتری دارند.
دلایل شایع نهفتگی دندان عبارتاند از:
- کمبود فضا در قوس فکی
- رویش نادرست یا زاویهدار دندان
- وجود دندان اضافی یا کیست
- عوامل ژنتیکی
- تأخیر در افتادن دندان شیری
در بسیاری از موارد، اگر مداخله بهموقع انجام نشود، نهفتگی میتواند باعث تحلیل ریشه دندانهای مجاور، التهاب لثه یا نامرتبی شدید دندانها شود.
چرا نباید درآوردن دندان نهفته با ارتودنسی به تعویق بیفتد؟
بسیاری از افراد میپرسند: اگر دندان دیده نمیشود، چرا باید نگرانش باشیم؟ واقعیت این است که دندان نهفته مانند یک بمب ساعتی عمل میکند. این دندان میتواند باعث تحلیل رفتن ریشه دندانهای مجاور، ایجاد کیستهای دردناک و یا به هم ریختگی شدید سایر دندانها شود. از این رو، درمان دندان نهفته با ارتودنسی نه تنها یک انتخاب زیبایی، بلکه یک ضرورت برای سلامت دهان و دندان است.
چه زمانی بهترین زمان اقدام است؟
هرچه زودتر، بهتر. تشخیص زودهنگام در سنین نوجوانی، درمان را سادهتر و کوتاهتر میکند. اما حتی در بزرگسالی هم، هنوز فرصت وجود دارد؛ به شرط ارزیابی دقیق. برای آشنایی با مسیر درمان و گزینههای تخصصی، پیشنهاد میکنیم صفحه درمان دندان نهفته با ارتودنسی را ببینید و با جزئیات تصمیم بگیرید.
دندان نهفته در ارتودنسی؛ حذف یا نجات؟
سالها پیش، راهحل رایج برای دندان نهفته، جراحی و خارجسازی کامل آن بود. اما امروز نگاه متخصصان تغییر کرده است. اگر ریشه و موقعیت دندان اجازه دهد، بیرون کشیدن دندان نهفته با ارتودنسی یک انتخاب منطقی و آیندهنگرانه محسوب میشود. در این روش، دندان حفظ میشود و با کمک نیروهای کنترلشده ارتودنسی، بهتدریج به موقعیت صحیح هدایت میشود؛ درست مثل بازگرداندن یک مهره گمشده به جای درستش در پازل لبخند.
متخصصان تأکید میکنند که در صورت امکان، هدایت دندان نهفته به قوس دندانی، از نظر بیولوژیک و عملکردی، بر حذف آن ارجح است. این رویکرد، سلامت استخوان و تعادل اکلوژن را بهتر حفظ میکند.
جراحی دندان نهفته برای ارتودنسی
جراحی دندان نهفته در واقع یک پل ارتباطی میان جراحی فک و ارتودنسی است که در ۳ مرحله اصلی و کوتاه انجام میشود. نکته کلیدی این عمل این است که معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه زمان میبرد و نقاهت بسیار سریعی دارد. در ادامه پروسه این درمان به طور کامل توضیح داده شده است.
درمان دندان نهفته با ارتودنسی
درمان دندان نهفته با ارتودنسی به صورت زیر میباشد:
1. بررسی دقیق و تشخیص
همه چیز از تصویربرداری شروع میشود؛ رادیوگرافی پانورامیک، CBCT و معاینه تخصصی. متخصص ارتودنسی موارد زیر را بررسی میکند:
- زاویه دندان
- عمق نهفتگی
- سلامت ریشه
- فاصله تا دندانهای مجاور
2. جراحی محدود (در صورت نیاز)
جراح ابتدا لثه روی دندان نهفته را به صورت موضعی بیحس کرده و بخش کوچکی از بافت لثه (و در صورت نیاز استخوان) را کنار میزند تا تاج دندان پنهانشده مشاهده شود. سپس یک نگین کوچک (براکت) یا یک زنجیر بسیار ظریف با استفاده از چسب مخصوص دندانپزشکی مستقیماً روی تاج دندان نهفته چسبانده میشود.
3. اعمال نیرو و هدایت تدریجی
اینجاست که هنر ارتودنسی شروع میشود. در این مرحله لثه به جای خود بازگردانده میشود، در حالی که انتهای زنجیر بیرون میماند. متخصص ارتودنسی با اتصال این زنجیر به سیم اصلی بریسها، فشار ملایمی وارد میکند تا دندان طی چند ماه به سمت جایگاه درست خود در ردیف دندانها کشیده شود.
نکته مهم: عجله در این مرحله، دشمن درمان موفق است.
دندان عقل نهفته و ارتودنسی
موضوع دندان عقل نهفته و ارتودنسی یکی از مباحث چالشبرانگیز در دندانپزشکی است، زیرا دندان عقل (دندان هفتم یا هشتم) معمولاً آخرین دندانی است که تلاش میکند در اواخر نوجوانی یا اوایل جوانی رویش کند. رابطه این دو موضوع را میتوان از سه جنبه بررسی کرد:
آیا دندان عقل باعث به هم ریختن ارتودنسی میشود؟
این یک باور رایج است که دندان عقل با فشار آوردن به سایر دندانها باعث کج شدن دوباره آنها پس از پایان ارتودنسی میشود. تحقیقات جدید نشان میدهند که دندان عقل به تنهایی قدرت جابهجا کردن تمام دندانها را ندارد، اما فشار ملایم و مداوم آن میتواند در صورت کمبود فضای فک، باعث شلوغی (Crowding) در دندانهای جلویی شود. به همین دلیل، بسیاری از متخصصان توصیه میکنند اگر فک فضای کافی ندارد، دندان عقل پیش از شروع یا در حین ارتودنسی خارج شود.
تأثیر دندان عقل نهفته بر سلامت سایر دندانها چیست؟
دندان عقل نهفته میتواند برای درمان ارتودنسی مشکلساز شود:
- تحلیل ریشه: فشار دندان عقل نهفته ممکن است باعث تحلیل رفتن ریشه دندان مجاور (دندان آسیای دوم) شود.
- ایجاد فضا: گاهی برای ردیف کردن دندانهای دیگر، متخصص ارتودنسی نیاز دارد که دندانهای آسیا را به سمت عقب حرکت دهد (Distalization). اگر دندان عقل نهفته در آنجا باشد، مانع این حرکت میشود و باید حتماً کشیده شود.
چه زمانی دندان عقل نهفته را جراحی میکنند؟
- قبل از ارتودنسی: اگر دندان عقل نهفته مسیر حرکت سایر دندانها را مسدود کرده باشد.
- حین ارتودنسی: اگر در طول درمان مشخص شود که رویش دندان عقل باعث التهاب لثه یا جابهجایی ناخواسته میشود.
- بعد از ارتودنسی: معمولاً پس از اتمام درمان، برای حفظ نتیجه لبخند و جلوگیری از فشارهای آتی، جراحی دندان عقل انجام میشود.
آیا دندان عقل نهفته را هم میتوان با ارتودنسی بیرون کشید؟
برخلاف دندانهای نیش، دندانهای عقل معمولاً ارزش سرمایهگذاری زمانی و هزینهای برای بیرون کشیدن با ارتودنسی را ندارند. چون این دندانها نقش حیاتی در جویدن یا زیبایی ندارند، در ۹۹٪ موارد اگر نهفته باشند، به جای هدایت با ارتودنسی، جراحی و خارج میشوند.
نکته کاربردی: بهترین راه برای مدیریت این موضوع، تهیه یک عکس پانورامیک (OPG) است تا متخصص ارتودنسی موقعیت دقیق دندان عقل را نسبت به ریشهها و اعصاب فک بررسی کند.
دندان نیش نهفته و ارتودنسی (شایع اما قابل درمان)
دندان نیش نهفته و علل بروز آن موضوعی است که والدین باید به شدت به آن توجه کنند. دندانهای نیش آخرین دندانهای قدامی هستند که رویش میکنند و اغلب با کمبود فضا مواجه میشوند. ژنتیک، افتادن دیرتر از موعد دندانهای شیری و کوچک بودن فک از عوامل اصلی این مشکل هستند.
به دلیل ریشههای بلند و نقش استراتژیک این دندانها در هدایت فک هنگام بستن دهان، متخصصان ترجیح میدهند به جای کشیدن، از روش درمان دندان نیش نهفته با ارتودنسی استفاده کنند. طبق گزارشهای American Association of Orthodontists ، حفظ دندان طبیعی نیش همیشه اولویت اول بر ایمپلنت یا پروتز است.
اگر دوست دارید عمیقتر با این موضوع آشنا شوید، مطالعه مطلب ارتودنسی دندان نیش نهفته و علل بروز آن میتواند دید دقیقتری به شما بدهد.
ارتودنسی دندان نهفته چقدر طول میکشد؟
یکی از متداولترین سوالات بیماران این است که صبرمان چقدر باید باشد؟ پاسخ به این سوال به عوامل متعددی بستگی دارد:
- عمق نهفتگی: هرچه دندان در ارتفاع بالاتری از فک باشد، مسیر طولانیتری برای طی کردن دارد.
- زاویه دندان: دندانهای افقی سختتر از دندانهای عمودی حرکت میکنند.
- سن بیمار: در سنین پایینتر (نوجوانی)، استخوان نرمتر است و بیرون کشیدن دندان نهفته با ارتودنسی سریعتر انجام میشود.
به طور میانگین، این پروسه ممکن است بین ۱۲ تا ۲۴ ماه به طول کل انجام درمان ارتودنسی اضافه کند. اما نتیجه نهایی که همان داشتن یک لبخند کامل با دندانهای طبیعی خودتان است، ارزش این صبوری را دارد.
قیمت ارتودنسی دندان نهفته
هزینه ارتودنسی دندان نهفته عدد ثابتی ندارد. چرا؟ چون این درمان ترکیبی از ارتودنسی و گاهی جراحی است. به طور کلی عوامل تعیینکننده قیمت عبارتند از:
- نیاز یا عدم نیاز به جراحی
- طول دوره درمان
- نوع ارتودنسی (ثابت، نامرئی، دیمون و…)
- تخصص تیم درمان
نکتهای که کمتر گفته میشود: اگر هزینه یک واحد ایمپلنت، جراحی پیوند استخوان و زمان صرف شده برای جایگزینی دندان از دست رفته را محاسبه کنید، متوجه خواهید شد که قیمت ارتودنسی دندان نهفته در بلندمدت بسیار اقتصادیتر و از نظر بیولوژیکی سالمتر است.
جمعبندی دندان نهفته و ارتودنسی:
لبخند شما، دارایی شماست. اورتودنسی دندان نهفته مسیری تخصصی و هوشمندانه برای بازگرداندن دندانهای غایب به صف اصلی است. اگرچه ممکن است این مسیر کمی طولانیتر به نظر برسد، اما حفظ دندان طبیعی و جلوگیری از عوارض جدی در آینده، تصمیمی است که هرگز از آن پشیمان نخواهید شد. فراموش نکنید که تشخیص به موقع، نیمی از درمان است. اگر در خانواده سابقه دندان نهفته دارید یا فرزندتان در سن رشد دندانهای دائمی است، همین امروز اقدام کنید.
برای مطالعه بیشتر: متخصص ارتودنسی کودکان در اصفهان
اگر دندان نیش نهفته باشه ولی هیچ دردی نداشته باشه، باز هم درمان با ارتودنسی ضروریه؟
بله، چون بسیاری از عوارض دندان نهفته مثل تحلیل ریشه دندانهای مجاور یا ایجاد کیست، بدون درد و بهصورت تدریجی اتفاق میافتند و تشخیص زودهنگام جلوی مشکلات جدیتر را میگیرد.