رئیس هیئتمدیره نظام پرستاری شوش گفت: در بسیاری از کشورهای پیشرفته سیاست بیمارستان سازی و توسعه بیمارستانها را کنار گذاشته به برای توسعه مراکز هوم کر و مراقبت در منزل و بیمه این خدمات اقدام می کنند اما در ایران هیچ تغییر و اصلاحی در سیاست های قدیمی این حوزه وجود ندارد.
دکتر لیلا نیسی در گفتگو با خبرنگار روابطعمومی سازمان نظام پرستاری بیان کرد: امروز با توجه به نیاز جوامعی که سالمندی در آنها در حال گسترش است، هومکرها یا مراکز مراقبت در منزل یک نیاز مبرم هستند. بر این اساس در کشورهای پیشرفته بهجای بیمارستان زایی شاهد بیمارستان زدایی هستیم و سالها است در این کشورها در حوزه سیاستگذاری به توسعه مراکز هوم کر توجه شده است. اما در این ایران این موضوع در سطح سیاستگذاری مغفول مانده است.
رئیس هیئتمدیره نظام پرستاری شوش افزود: در بسیاری از کشورهای پیشرفته توسعه هومکرها و مراکز مراقبت در منزل جایگزین سیاست بیمارستان سازی شده و برای فعالیت این مراکز ارزش زیادی قائل هستند.
دکتر نیسی گفت: با این نگاه اگر هومکرها رشد کنند و بتوان عمده خدمات سلامت را در منزل به بیمار ارائه کرد، میتوان شاهد کاهش عفونتهای بیمارستانی، راحتی بیمار، کاهش استرس، کاهش هزینه ها و بسیاری از مزایای موارد دیگر شد.
وی ادامه داد: امروز در جامعه با سالمندان زیادی برخورد می کنیم که توانایی حرکت ندارند یا افرادی که سکته مغزی کرده و توانایی حرکت ندارند یا کسانی که در تصادفات دچار ضایعه نخاعی و … شده اند. این افراد توانایی حرکت برای دریافت سرم تراپی یا سونداژ یا گرفتن درمان در بیمارستان را ندارند. در حالی که اگر خدمات مراقبتی در منزل به آنان ارائه شود، بسیار راحت تر و در کنار خانواده می توانند این خدمات را دریافت کنند و در بهبود کیفیت زندگی آنان موثر است.
نیسی اضافه کرد: یکی از مشکلاتی که در کشور بر سر راه گسترش مراکز مراقبت در منزل وجود دارد توجه نکردن به این مراکز در سیستم سلامت کشور است. نظام سلامت به هومکرها توجهی ندارد، چرا که تا امروز ندیدیم حداقل سمینار یا جلسهای برای بررسی چالش ها و مشکلات مراکز مراقبت در منزل برگزار نمیشود.
عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری دانشگاه آزاد دزفول بیان کرد: در ابتدا باید برای موضوع هومکرها جلسات، سمینارها، کنفرانسها و … برگزار شود تا چالشهای آن بهتر بررسی و برای آن سیاستگذاری شود.
وی گفت: یکی از چالشهای مهم که مانع توسع مراکز هوم کر می شود این است که هنوز بسیاری از مردم مراکز هومکر را نمیشناسند، اگر هم می خواهند خدمات مراقبتی را در خانه دریافت کنند، مراکز مجاز و قانونی را نمی شناسند، در استان خوزستان پیشنهاد دادیم بهصورت هفتگی یا ماهانه در صدا و سیمای استان یا بهصورت کشوری برنامههایی با موضوع مراکز هوم کر تولید و پخش شود تا مراکز مراقبتی معرفی و خدمات و اهداف آنها به زبان ساده برای مردم توضیح داده شود.
دکتر نیسی ادامه داد: در صورت گسترش و شناخته شدن مراکز مراقبت در منزل دیگر شاهد بسیاری از مشکلات قانونی که بهدلیل ارائه خدمات بدون مجوز پیش میآید نخواهیم بود. زمانی که مراکز قانونی به مردم معرفی شوند و مردم با مراکز تخصصی که زیر نظر وزارت بهداشت هستند، آشنا شوند، هم میتوانند خدمات بهتری دریافت کنند و هم مطمئنتر هستند.
رئیس هیئتمدیره نظام پرستاری شوش افزود: وزارت بهداشت هر ساله در زمینههای مختلف جلسات و سمینارهایی برگزار میکند. برای سیاستگذاری بهتر در زمینه هوم کرها میتوان از هر استان چند نفر که واقعا چالشهای این مراکز را از نزدیک لمس کرده اند، دعوت شوند و مسائل و چالش های این حوزه مطالعه و بررسی شود و برای ارتقای جایگاه مراکز مراقبت در منزل سیاستگذاری کرد.
عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری دانشگاه آزاد دزفول اضافه کرد: با نامهنگاری نمیتوان چالشهای مراکز مراقبت در منزل را درک کرد و برای آن چاره اندیشید. در چند سال اخیر واقعا شاهد هیچ تغییری در موضوع هومکرها در سطح سیاستگذاری نبودیم.
وی اظهار کرد: یکی دیگر از چالشهای هومکرها خصوصی بودن آنها و مشکلات بیمه خدمات است که باعث بالا رفتن هزینهها میشود. اگر خدمات هومکر تحت پوشش بیمه قرار گیرد، مردم خدمات بیشتری دریافت میکنند.
نیسی گفت: یکی دیگر از مشکلات مراکز مراقبت در منزل این است که سیستم ارجاع ندارند. برای مثال پزشک برای بیمار آزمایش، رادیولوژی و … مینویسد و آزمایشگاه در سیستم ارجاع به راحتی از طریق کد و سیستم ارجاع میداند کدام پزشک، چه دستوری را نوشته است. اما مراکز هوم کر به این سیستم متصل نیستند.
رئیس هیئتمدیره نظام پرستاری شوش افزود: به عنوان مثال یک فرد دیابتی که زخم دیابتی دارد به پزشک متخصص مراجعه میکند و باید مراقبت در منزل دریافت کند، اما پزشک متخصص سیستم ارجاعی ندارد که بیمار را به مراکز هومکر ارجاع دهد. متاسفانه سیستم ارجاع از طرف متخصصان به مراکز هومکر را نداریم.
وی ادامه داد: تخلفاتی که در مراکز مراقبت در منزل مطرح می شود عمدتا در مراکز غیرمجاز اتفاق میافتد باید قانون مشخص داشته باشیم که مراکز مراقبت در منزل مجاز و غیر مجاز از هم تفکیک شوند از طرف دیگر پوشش خدمات بیمهای خدمات هومکر میتواند در جلوگیری از تخلفات و کاهش مراجعه به مراکز غیر مجاز بسیار موثر باشد.
عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری دانشگاه آزاد دزفول اضافه کرد: زمانی که بیمار میداند شرکت بیمهگر هزینه خدمات مراقبت در منزل را پرداخت میکند، دیگر به مراکز و افراد غیر مجاز مراجعه نمیکند. باید امتیازاتی به مراکز هومکر داده شود و سطح این مراکز باید آن قدر ارتقا داده شود تا افراد دیگر نتوانند بهصورت غیر مجاز از این موقعیتها استفاده کنند.