
دکتر مولود صفاریراد در گفتوگو با وبدا در پاسخ به این سوال که کاهش اشتهای کودکان در تابستان، طبیعی یا نشانه یک اختلال غددی است؟ اظهار کرد: کاهش اشتها و بیحالی در کودکان در هوای گرم، پدیدهای طبیعی است. بدن برای تنظیم دمای خود تعریق بیشتری دارد و این فرایند منجر به از دست رفتن آب و الکترولیتها و در نتیجه ایجاد احساس خستگی، کاهش انرژی و کاهش میل به غذا میشود.
وی با بیان اینکه مصرف کالریهای بیشتر در تابستان باعث تولید گرمای بیشتر در بدن شده و حرارت داخلی را بالا میبرد، افزود: از این رو، بدن به صورت طبیعی با کاهش اشتها، از دریافت غذای بیشتر اجتناب میکند.
دکتر صفاریراد با اشاره به نتایج برخی مطالعات، ادامه داد: بر اساس بررسیها، بهطور میانگین، هر یک درجه افزایش دمای هوا میتواند حدود ۰.۱۱ درصد میزان غذای مصرفی را کاهش دهد. همچنین تغییر سبک زندگی در فصل تابستان، مانند کاهش فعالیت بدنی، تغییر در الگوی خواب و تغذیه، بر تنظیم اشتها اثرگذار است.
این پزشک متخصص و سرپرست دانشکده پزشکی بجنورد، افزود: هورمونهای مؤثر بر اشتها نیز از گرما تأثیر میپذیرند؛ بهعنوان مثال، ترشح هورمون گرلین (افزاینده اشتها) و لپتین (هورمون سیری) در این شرایط تغییر میکند.
تفاوت کاهش اشتها در هوای گرم با اختلالات غددی چیست؟
این فوق تخصص غدد در پاسخ به این پرسش گفت: در صورتی که کاهش اشتها همراه با علائمی مانند ضعف شدید، سرگیجه، تهوع، اختلال در رشد، کاهش وزن، تغییر رنگ پوست یا پرادراری باشد، میتواند نشانهای از وجود بیماریهای زمینهای بهویژه اختلالات غددی باشد و نیازمند بررسی تخصصی است.
وی ادامه داد: در بیماری دیابت معمولاً اشتها افزایش مییابد. در بیماریهای تیروئید نیز بسته به نوع آن (کمکاری یا پرکاری) علائمی نظیر اختلال در رشد، تغییرات وزن، خشکی پوست یا خوابآلودگی مشاهده میشود.
نقش تغذیه و مایعات در سلامت هورمونی کودکان در تابستان چیست؟
دکتر صفاریراد با تأکید بر اهمیت تأمین آب و الکترولیتها در روزهای گرم افزود: نوشیدن آب کافی، آبمیوههای طبیعی و استفاده از محلولهای الکترولیتی در موارد لازم، به آبرسانی مؤثر بدن کمک کرده و تعادل اسید و باز را که برای عملکرد صحیح اندامهای بدن حیاتی است، حفظ میکند.
آیا بیحالی در تابستان نشانه بیماری هورمونی است؟
وی در پاسخ به این سؤال گفت: احساس بیحالی و خوابآلودگی در فصل گرما به دلیل افزایش دما و تغییرات فصلی، معمولاً طبیعی است. اما اگر این حالتها شدید و طولانیمدت باشند، میتواند نشانهای از بیماریهای غددی مانند کمکاری تیروئید یا اختلال عملکرد غده آدرنال باشد. بهعنوان مثال، کمکاری تیروئید با خوابآلودگی شدید، خستگی مزمن و کاهش سطح انرژی همراه است. کمکاری غده آدرنال میتواند سبب خستگی شدید و تیرگی پوست شود. همچنین کمبود هورمون رشد خود را با اختلال رشد، خوابآلودگی و کاهش سطح انرژی نشان میدهد.
چگونه از سلامت هورمونی کودکان در تابستان محافظت کنیم؟
این استاد دانشگاه توصیه کرد: برای حفظ سلامت هورمونی و رشد طبیعی کودکان در تابستان باید به این نکات توجه کرد: نوشیدن آب و مایعات کافی، تغذیه متعادل شامل میوهها، سبزیجات، منابع پروتئینی و غلات کامل، خواب کافی و منظم، تشویق به فعالیتهای بدنی و بازی در ساعات خنکتر، استراحت مناسب، محافظت در برابر آفتاب با استفاده از پوشش مناسب و کرم ضد آفتاب.
دکتر صفاریراد با تأکید بر اهمیت آگاهی والدین نسبت به تغییرات فصلی در رفتار و اشتهای کودکان خاطرنشان کرد: در بیشتر موارد، کاهش اشتها و بیحالی کودکان در تابستان جای نگرانی ندارد و با اقدامات سادهای مانند تأمین مایعات، تغذیه سالم و استراحت کافی قابل کنترل است. با این حال، آشنایی خانوادهها با علائم هشداردهنده و مراجعه به پزشک در صورت تداوم یا شدت یافتن این علائم، نقش مؤثری در تشخیص زودهنگام و پیشگیری از بروز اختلالات غددی خواهد داشت.