جمعیت سالم، نتیجه تصمیم‌های آگاهانه امروز ماست

دکتر فاطمه تارا، در گفت و گو با وبدا، به مناسبت هفته جوانی جمعیت، از چالش کاهش نرخ فرزندآوری در سال‌های اخیر، به عنوان یکی از مسائل کلان و چند وجهی در کشور یاد کرد و افزود: به ‌عنوان یک متخصص پریناتولوژی، یعنی پزشکی که بر سلامت مادر و جنین در دوران بارداری تمرکز دارد، باور دارم، که توجه علمی و دقیق به مقوله فرزندآوری آن هم در سنین مناسب فرزندآوری می ‌تواند، نقش بسزایی، در ارتقای سلامت فردی و جمعی ایفا کند.

وی با اشاره به اینکه یکی از روندهای نگران‌کننده فعلی در کشور، افزایش سن باروری در زنان است، تصریح کرد: امروزه بسیاری از زوج‌ها، تصمیم به فرزندآوری را به تأخیر می‌اندازند و بارداری‌ها بیشتر در سنین بالای ۳۵ سال رخ می‌دهد و این موضوع، در کنار کاهش کلی تعداد بارداری‌ها، پیامدهایی برای سلامت مادر و جنین به‌ همراه دارد.

وی گفت: بارداری در سنین بالا با افزایش خطراتی نظیر فشار خون بارداری، دیابت بارداری، ناهنجاری‌های کروموزومی جنین، زایمان زودرس و حتی مرگ‌و میر مادرانه همراه است؛ در حالی که بارداری در دهه دوم و اوایل دهه سوم زندگی، معمولاً با سلامت بهتر برای مادر و جنین همراه است.

دکتر تارا در ادامه افزود: علاوه بر این، سبک زندگی امروزی، تغذیه ناسالم، کم‌تحرکی، افزایش استرس و چالش‌های روانی، بر کیفیت باروری و روند بارداری تأثیرگذار هستند. در این میان، نقش مراقبت‌های پیش از بارداری و مراقبت‌های دقیق دوران بارداری بسیار حیاتی است، آموزش علمی به زوجین در مورد آمادگی جسمی و روانی برای بارداری، مشاوره ژنتیک، و اصلاح سبک زندگی، می‌تواند در کاهش عوارض بارداری و افزایش اعتماد به فرایند فرزندآوری مؤثر باشد.

این متخصص پریناتولوژی، با بیان اینکه نگرانی‌های زوجین جوان نسبت به آینده‌ اقتصادی، اشتغال، مسکن و حمایت‌های اجتماعی تصمیم به فرزندآوری را در بین زوجین به تعویق می‌اندازند و یا حتی از اساس متوقف می کند، افزود: این در حالی است که اگر همزمان با تقویت خدمات سلامت باروری، سیاست‌گذاری‌های حمایتی واقعی در حوزه اشتغال، مرخصی‌های زایمان، مراقبت از کودک و امنیت اقتصادی خانواده‌ها پیگیری شود، می‌توان چشم‌انداز روشن‌تری را برای افزایش فرزندآوری متصور بود.

دکتر تارا همچنین گفت: تشویق به فرزندآوری صرفاً با بسته‌های مالی یا تبلیغات فرهنگی کافی نیست و زوجین باید آگاه باشند که در مسیر بارداری و فرزندآوری، حمایت علمی، تخصصی و انسانی از آنان صورت می‌ گیرد. نظام سلامت کشور، به‌ ویژه در حوزه زنان و زایمان، باید بیش از پیش به ارائه خدمات باکیفیت، در دسترس و عادلانه برای همه اقشار جامعه متعهد باشد.

وی اضافه کرد: علاوه بر این، نباید از نقش آموزش عمومی در ترویج دیدگاه علمی و مثبت به فرزندآوری غافل شد. متأسفانه گاهی اوقات تصویر رسانه‌ای از بارداری، زایمان و والدگری، با ترس و نگرانی همراه است، در صورتی‌که با اطلاع‌رسانی دقیق، معرفی خدمات نوین مراقبتی، و نشان دادن جنبه‌های مثبت و توانمندساز فرزندآوری، می‌توان فضای ذهنی مثبتی برای تصمیم‌گیری زوج‌ها فراهم کرد.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تأکید کرد: جمعیت سالم، نتیجه تصمیم‌های آگاهانه امروز ما است. ما، به‌عنوان جامعه دانشگاهی و فعالان حوزه سلامت، وظیفه داریم با تولید علم، آموزش همگانی و ارائه خدمات تخصصی، به شکل‌گیری آینده‌ای با نسل‌های سالم، پویا و توانمند کمک کنیم.

وی افزود: فرزندآوری نه یک اجبار اجتماعی، بلکه یک تصمیم آگاهانه، مسئولانه و در عین حال ارزشمند است؛ تصمیمی که نیازمند محیطی امن، حمایت‌گر و امیدبخش است. تقویت این فضا، علاوه بر اینکه یک مسئولیت حاکمیتی است، به عنوان مسئولیت ما در جامعه دانشگاهی و درمانی نیز به شمار می رود. آینده از امروز ساخته می‌شود؛ بیاییم آن را با آگاهی، سلامت و همراهی بسازیم.